از "ماست" که بر ماست

از "ماست" که بر ماست

علی اصغر صفری فرد، ایران، 19 مهر 88    

نکته اول: ماست، مانند بقیه هم گروه‌های خود، منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، روی، ریبوفلاوین و ویتامین‌های گروه B است. یک لیوان ماست، حدود 450 میلی‌گرم کلسیم و1/5 میلی ‌گرم روی دارد. اسید لاکتیک موجود در ماست به جذب بهتر کلسیم کمک می ‌کند و محیط مناسب زیستی را برای بهبود جذب این عنصر ضروری و ویتامین ‌ها فراهم می ‌آورد.

نکته دوم: هر لیوان ماست، نیمی از میزان توصیه شده‌ی کلسیم برای کودکان و ۳۰-۴۰ در صد میزان توصیه شده‌ی کلسیم برای بزرگسالان را تامین می‌کند. چون کلسیم ماست نسبت به شیر قابلیت جذب بیشتری دارد، یک لیوان ماست، کلسیم بیشتری از همان میزان شیر را تهیه می‌نماید. در طی روند تبدیل شدن شیر به ماست، تخمیر شیر باعث پایداری کلسیم ، منیزیم ، فسفر و همچنین برخی مواد معدنی می‌شود .

نکته سوم: نسبت بین کلسیم و فسفر در ماست بسیار حایز اهمیت است، زیرا برای داشتن استخوان‌هایی سالم تنها مقدار کلسیم دریافتی مهم نیست، بلکه مقدار فسفر نیز اهمیت دارد. در واقع نسبت کلسیم به فسفر دریافتی از غذاها، در رسوب گذاری کلسیم در استخوان‌ ها موثر می باشد. به ازای هر 1000 میلی گرم کلسیم دریافتی، 440 میلی گرم فسفر باید دریافت شود و چنین نسبتی تنها در لبنیات وجود دارد.

نکته چهارم: بانوان به دلیل بارداری و شیر دهی در دوران جوانی و نیز قطع تولید هورمون استروژن در دوران یائسگی، بیشتر در معرض پوکی استخوان بوده و باید دقت کنند که روزانه 3 واحد لبنیات که معادل 3 لیوان است، میل کنند. همچنین استفاده از ماست باعث کاهش عفونت های ناشی از قارچ ها در دستگاه تناسلی بانوان می شود. تحقیقات نشان داده، مصرف روزانه ی 250 میلی لیتر ماست، باعث کاهش تعداد قارچ ها و مخمرهای بیماری زا در دستگاه تناسلی زنان شده و شیوع عفونت ناشی از این عوامل را کاهش می دهد.

نکته پنجم : ماست باعث سلامت روده ی بزرگ می‌شود. ماست حاوی یک نوع باکتری است که از روده‌ی بزرگ حفاظت می‌کند و حتی خطر سرطان این اندام را کاهش می‌دهد. ماست با خنثی سازی برخی ترکیبات مضر صفراوی، از تحریک جدار روده ها کاسته و احتمال بروز تومور روده را کاهش می دهد . باکتری های موجود در ماست، رشد باکتری های مفید روده را افزایش داده و مواد مضر مانند نیترات ها و نیتریت ها را قبل از اینکه سرطان زا شوند، غیر فعال می‌کنند.

 نکته ششم: ماست چون دارای پروتئین‌هایی است که هضم آن ها راحت است، می ‌تواند با قطع شیر، در رژیم غذایی کودک قرار گیرد. طی حرارت دادن شیر در فرایند تولید ماست، پروتئین‌های آن به مولکول‌های ساده ‌تر تغییر یافته و هضم و جذب آن ها، آسان ‌تر خواهد بود. زمانی که کودکان دچار عفونت‌های روده‌ای و اسهال می ‌شوند و تا مدت‌ها ممکن است نسبت به شیر عدم تحمل داشته باشند، ماست باید در رژیم غذایی آن ها گنجانده شود.

 نکته  هفتم: برخی افراد در هضم لاکتوز که یک نوع کربوهیدرات است، مشکل دارند. ماست چون شامل لاکتوز کمتری است معمولاً بهتر تحمل شده و غذای مناسبی برای مبتلایان به اسهال و افرادی که دچار انواع مختلف سوء جذب هستند، می باشد. همچنین خوردن ماست همراه با مصرف آنتی‌بیوتیک ها مفید است. ماست اثرات مضر آ‎نتی بیوتیک ها را بر باکتری های مفید روده، به حداقل می‌رساند. توصیه شده در هنگامی که قرار است بیمار بیش از 2هفته آنتی بیوتیک مصرف نماید، حداقل 250 میلی لیتر ماست را در رژیم غذایی روزانه خود قراردهد.

 نکته هشتم: آب ماست دارای ارزش غذایی فراوانی است و در عین حال پروتئین کمی دارد و می ‌تواند در شرایط محدودیت مصرف پروتئین، مانند بیماران کلیوی و یا در برخی مراحل نارسایی کبدی مورد استفاده قرار گیرد. پروتئین موجود در آب ماست حاوی مقدار زیادی اسید آمینه ‌ ‌‌" سیستئین " است که می‌تواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شود، همچنین شیوع عفونت را کاهش داده و طول عمر را می افزاید.  

 نکته نهم: افزایش مصرف ماست، به خصوص در افراد دارای اختلال ایمنی مانند افراد مسن و سالمندان، پاسخ ایمنی و مقاومت به بیماری های مرتبط با آن را افزایش می‌دهد .مطالعات نشان داده است که مصرف ماست می‌تواند تولید آنتی بادی و اینتر فرون گاما و نیز فعالیت گلبول های سفید و سلول های کشنده‌ی طبیعی را افزایش دهد.

نکته دهم: محققان توصیه می‌کنند که برای کاهش وزن باید مصرف ماست در رژیم غذایی گنجانده شود. بسیاری از افرادی که برای لاغر شدن رژیم غذایی دارند، فرآورده‌های لبنی را از فهرست مواد غذایی حذف می‌کنند ماست توانایی بدن را برای سوزاندن چربی‌ها تقویت کرده و حفظ عضلات در وضعیت مناسب را تسهیل می‌کنند. افرادی که در رژیم غذایی خود ماست کم چربی را می‌گنجانند، بیشتر از افرادی که صرفا دریافت کالری خود را کم می‌کنند، کاهش وزن دارند.

از "ماست" که بر ماست

علی اصغر صفری فرد، ایران، 19 مهر 88